EN | MR

समुदाय संस्था व संघटना

निकष १२अ: समुदाय संस्था – स्वयं-सहायता गट (SHG), संयुक्त वन व्यवस्थापन समित्या (JFMC), युजर गट व स्थानिक संस्था

समुदाय संस्थांचा आढावा

स्वयं-सहायता गट

18

एकूण सक्रिय SHG

एकूण सदस्य

234

सर्व समुदाय संस्थांमधील

महिला सदस्य

156

६७% महिला सहभाग

युजर समित्या

8

पाणी, वन, आरोग्य इ.

स्वयं-सहायता गट (SHG)

ग्रामपंचायत क्षेत्रामधील नोंदणीकृत व कार्यरत महिला व शेतकरी स्वयं-सहायता गट.

महिला स्वयं-सहायता गट

गटाचे नाव सदस्य स्थापना दिनांक उपक्रम/मुख्य लक्ष स्थिती
माऊली 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
वीरशैव 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
जिजामाता 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
स्वामी समर्थ 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
श्री गणेश 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
श्री राम 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
अण्णा भाऊ साठे 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
आदर्श 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
ज्योतिबा फुले 10 - बचत व कर्ज सक्रिय
भीमाई 10 - बचत व कर्ज सक्रिय

शेतकरी स्वयं-सहायता गट

गटाचे नाव सदस्य अध्यक्ष संपर्क स्थापना दिनांक बँक जोडणी
कृषीविकास शेतकरी गट 15 अमोल शिंदे ७३८७८०१०४७ नोव्हेंबर 2025 नाही
कृषीधन शेतकरी गट 15 रामेश्वर घोंगडे ९६५७१७२७४६ नोव्हेंबर 2025 -
शिवशंभो शेतकरी गट 17 गणेश शिंदे ७७५८८७८९१४ नोव्हेंबर 2025 -
जयम्हल्हार शेतकरी गट 15 लक्ष्मण शिंदे ९९२२२२३०५९ ऑक्टोबर 2024 -
जानाई शेतकरी गट - सुरेश चातप ७५८८५६८१४९ ऑक्टोबर 2018 -

संयुक्त वन व्यवस्थापन समित्या (JFMC)

समुदायाच्या सहभागातून वनसंरक्षण व व्यवस्थापन करणाऱ्या समित्या.

समितीचे नाव सदस्य वनक्षेत्र (हे.) स्थापनेचे वर्ष उपक्रम
Van Samrakshan Samiti - Zone A 25 150 ha 2019 वृक्षसंपोषण, आग प्रतिबंध, रोपवाटिका
Van Samrakshan Samiti - Zone B 18 85 ha 2020 वृक्षलागवड, वन्यजीव संरक्षण
Vanrai Vikas Samiti 22 120 ha 2018 लघु-वनउत्पादन संकलन, इको-पर्यटन

पाणी वापर गट व समित्या

जलस्रोत व्यवस्थापन व सिंचनासाठी कार्य करणाऱ्या समुदाय संस्था.

समितीचे नाव सदस्य आवृत क्षेत्र जबाबदारी स्थिती
ग्राम पाणीपुरवठा व स्वच्छता समिती (VWSC) 11 सर्व ३ गावे पाणीपुरवठा, देखभाल, पाण्याची गुणवत्ता तपासणी सक्रिय
Irrigation Users Association 28 250 एकर सिंचित क्षेत्र कालवा देखभाल, पाणी वाटप सक्रिय
Talav Vyavasthapan Samiti 15 ३ गाव तलाव तलाव स्वच्छता, मत्स्यव्यवस्थापन सक्रिय

इतर समुदाय समित्या

ग्राम आरोग्य, स्वच्छता व पोषण समिती (VHSNC)

सदस्य: 12 (ASHA, अंगणवाडी कार्यकर्तीसह)

उपक्रम: आरोग्य शिबिरे, पोषण निरीक्षण, स्वच्छता मोहिमा

बैठका: दर महिन्याच्या दुसऱ्या मंगळवारी

स्थिती: सक्रिय

शाळा व्यवस्थापन समिती (SMC)

सदस्य: 9 (पालक, शिक्षक, सरपंच)

शाळांचा समावेश: प्राथमिक व उच्च प्राथमिक शाळा

उपक्रम: शाळा पायाभूत सुविधा, मध्यान्ह भोजन देखरेख

स्थिती: सक्रिय

युवा क्लब (युवा मंडळ)

सदस्य: 35 तरुण-तरुणी

उपक्रम: क्रीडा, सांस्कृतिक कार्यक्रम, जनजागृती मोहिमा

स्थापना: 2020

स्थिती: सक्रिय

अपंग कल्याण समिती

सदस्य: 8 (अपंग व्यक्तींसह)

उपक्रम: सुलभता तपासणी, पेन्शन सहाय्य, सहाय्यक साधने

लाभार्थी: 42 अपंग व्यक्ती

स्थिती: सक्रिय

महिला मंडळ (Women’s Federation)

सदस्य: 45 महिला

उपक्रम: महिलांचे हक्क, कौशल्य विकास प्रशिक्षण, कायदेविषयक जनजागृती

स्थापना: 2017

स्थिती: सक्रिय

बाल पंचायत (Children’s Council)

सदस्य: 11 निवडून आलेले शाळकरी विद्यार्थी

उपक्रम: बालहक्क जनजागृती, शिक्षण प्रोत्साहन

स्थापना: 2021

स्थिती: सक्रिय

स्वयं-सहायता गटांची आर्थिक कामगिरी (आ.व. 2023-24)

एकूण बचत

₹8.5 लाख

सर्व SHG ची एकत्रित बचत

बँक संलग्नता

15/18

बँकेत लिंक असलेले SHG

वितरित कर्ज

₹12.3 लाख

आ.व. 23-24 मधील सदस्यांना दिलेली कर्जरक्कम

फिरती निधी

₹4.5 लाख

शासनाकडून मिळालेला फिरती निधी

क्षमता विकास व पाठबळ

प्रशिक्षण कार्यक्रम लक्ष्य गट कालावधी दिनांक आयोजक
SHG बहीखाते व लेखा SHG अध्यक्षा, सचिव 2 दिवस Feb 2024 NRLM (District Mission)
उद्योग विकास प्रशिक्षण महिला SHG सदस्य 3 दिवस Apr 2024 SIRD
JFMC क्षमता विकास JFMC सदस्य 2 दिवस Jun 2024 वन विभाग
पाणी वापर गट प्रशिक्षण VWSC, सिंचन समिती 1 दिवस Jul 2024 जलसंपदा विभाग
पोषण व आरोग्य जनजागृती VHSNC सदस्य 1 दिवस Sep 2024 आरोग्य विभाग

महत्त्वपूर्ण यश

  • Best SHG Award 2023: Savitribai Phule Mahila Gat यांना उत्कृष्ट कामगिरीबद्दल जिल्हा स्तरावरील पुरस्कार
  • १००% ग्रेडिंग: सर्व १८ SHG चे ग्रेडिंग पूर्ण (१४ – Grade A, ४ – Grade B)
  • वनसंवर्धन: JFMC कडून २०२३-२४ मध्ये ५,००० पेक्षा अधिक रोपे लागवड, ८५% जिवंतता दर
  • पाणी संवर्धन: ग्राम पाणी समितीने गळती दुरुस्ती व जनजागृतीद्वारे ३०% पाणी बचत
  • महिला उद्योजकता: ८ SHG नी लघुउद्योग सुरू केले (वार्षिक उलाढाल: ₹6.2 लाख)
  • वित्तीय समावेशन: २३४ SHG सदस्यांचे बँक खाते व कर्जसुविधा उपलब्ध